The article was co-authored by Hanna Surmatz (co-director of Philanthropy Advocacy and Enabling Environment Manager at the European Foundation Centre AISBL in Brussels) and Anna Korzeniewska (Founder of Social Impact Alliance for Central & Eastern Europe) as part of “CEE Philanthropy Series 2021”. It was originally published on https://www.forbes.pl/ on August 2, 2021.
CEE Philanthropy Series 2021:
Cross-border philanthropy
The ongoing process of globalization applies not only to business operations, but also to philanthropy. While it is easy for goods and services to move freely across Europe, it is still difficult for businesses and individuals to donate across borders. According to ERNOP, the annual amount of philanthropic contributions in Europe is estimated at 87.5 billion Euro. Will a single market for philanthropy become a reality in the EU?
The ongoing COVID-19 crisis revealed the incredible involvement of global citizens in social issues, across borders and across sectors. We have mobilized resources and expertise to develop and implement solutions. The pandemic was also a breakthrough moment for Central & Eastern Europe – 15% of citizens started giving, and almost 50% started volunteering more. Since societal challenges don’t stop at the Polish-Czech border, stimulating and maintaining philanthropic involvement should be a key goal guiding the public administration and social organizations. So why don’t the single market and freedom of capital work for cross-border philanthropy yet?
EU single market for philanthropy – theory and practice
More and more Europeans and corporate donors support international causes and nonprofits based abroad. According to Transnational Giving Europe (TGE), the level of cross-border giving has more than doubled in the last year – from 13.8 million Euro in 2019 to 28 million Euro in 2020. Half of it was allocated to the COVID-19 response.
In theory, donors who make cross-border donations within the European Union are entitled to the same tax incentives as would in their country of origin. The condition is that the foreign EU-based organization is comparable to a domestic one. According to the European Court of Justice and its general principle of non-discrimination, EU countries are under an obligation to treat foreign EU-based donors as they would treat their own citizens and domestic businesses in a purely national scenario.
In practice, however, donors often find it difficult to claim the tax incentives they are entitled to. It is because different Member States have different approaches to verify if a foreign EU based organization is comparable to a domestic one. No formal or uniform approach exists – there are 27 sets of rules within the EU when it comes to comparability of non-profits and taxation. Even though a series of EU infringement procedures have helped ‘encourage’ Member States to comply with the Treaty on the Functioning of the EU, barriers still exist. Several countries have not removed the barriers yet and in the remaining ones practical or legal problems remain.
Unlocking tax incentives
Bureaucratic complexity and lack of transparency continue to hamper the work of individual donors, corporate givers and larger endowed foundations donating their assets across borders. No rules or even procedural guidelines for tax authorities appear to exist in the majority of countries to help them assess if a foreign EU based organization is comparable to a local one. It all makes claiming tax incentives for cross-border donations quite complex.
However, administrative burdens should not stop donors from giving across borders as these donations are generally entitled to tax incentives. If you are asking yourself the following questions: “How can I donate across borders tax effectively?” “Where do I find information?” “What documents do I have to provide?” – you may want to first contact your local tax authority or your tax advisor. You may also seek advice and support via the TGE network which currently covers 21 countries. Philanthropy Advocacy, a joint European Foundation Centre (EFC) and Dafne project, has also embedded proposals to help overcome barriers to cross-border philanthropy in its European Philanthropy Manifesto.
Corporate philanthropy
Corporate philanthropy is growing particularly in Central and Eastern Europe. It is expected that policy makers will start reducing barriers and creating incentives to stimulate more giving – domestically and across borders. There is a lot to be improved for corporate donors, especially around taxes. Are pro-bono services tax deductible? Are donors obliged to cover VAT costs on pro bono services? We need to advocate for a fairer VAT deal when it comes to philanthropy and work on solutions on EU and national levels, especially in the area of VAT exemptions.
A regional think tank Social Impact Alliance for Central & Eastern Europe has initiated the Corporate Philanthropy in CEE project. In a wide consultation process with businesses, academia, public and social sector, supported by UN Global Compact Network Poland, Association of Social Responsibility (A-CSR), Kantar and Dentons, they will first identify corporate donors’ needs in Poland and the Czech Republic and, ultimately, advocate for changes in the legal environment for corporate givers in those two countries.
We need changes. Now
Despite the efforts of the EU, neither the single market nor freedom of capital work in the context of cross-border philanthropy yet. In the face of today’s global threats, it’s high time to change them.
* * *
Hanna Surmatz is an Enabling Environment Manager at the European Foundation Centre AISBL (EFC) in Brussels. As of 2019, she is co-directing Philanthropy Advocacy, a joint initiative of EFC and Dafne – Donors and Foundations Networks in Europe. Since 2017 she’s been a representative of the philanthropic sector in the Financial Action Task Force (FATF), Private Sector Consultative Forum (PSCF). In 2019, she joined the OECD Tax Business Advisory Group. She also served on the board of the European Center for Not for Profit Law (ECNL) for two terms. This year, she joined GECES, the European Commission expert group on Social Economy. Between 2001 and 2004 she worked on foundation law issues and international matters at the Association of German Foundations (Bundesverband Deutscher Stiftungen) in Berlin. She studied law at the Westfälische Wilhelms-University Münster, Germany and at the University of Poitiers, France and worked as assistant researcher at the University of Münster for several years.
* * *
More Anna’s articles written for Forbes can be found here:
English: https://ceeimpact.org/category/forbes/
Polish: https://www.forbes.pl/autorzy/anna-korzeniewska
* * *
Artykuł został napisany przez Hannę Surmatz z EFC w Brukseli, współzarządzająca inicjatywą Philanthropy Advocacy oraz Annę Korzeniewską, Założycielkę Social Impact Alliance for Central & Eastern Europe), w ramach cyklu publicystycznego CEE Philanthropy Series 2021. Artykuł został opublikowany 2 sierpnia 2021 roku na https://www.forbes.pl/.
CEE Philanthropy Series 2021:
Filantropia transgraniczna – swobodny przepływ kapitału w Unii Europejskiej
Postępujący proces globalizacji dotyczy nie tylko działalności biznesowej, ale także filantropii. Mimo, iż swobodny przepływ towarów i usług jest już stosunkowo łatwy w Unii Europejskiej, firmom i osobom fizycznym nadal trudno jest dokonywać i rozliczać darowizny zagraniczne. Według ERNOP, Europejczycy przekazują w formie darowizn 87.5 mld euro rocznie. Czy jednolity rynek dla filantropii stanie się rzeczywistością w Unii Europejskiej?
Globalny kryzys COVID-19 ujawnił niesamowite zaangażowanie obywateli w kwestie społeczne. Wspólnie, ponad granicami i w różnych sektorach, mobilizowaliśmy zasoby i wiedzę, aby opracowywać i wdrażać rozwiązania. Jak widać, wyzwania społeczne nie kończą się na granicy polsko-czeskiej, dlatego stymulowanie i podtrzymywanie wewnątrzkrajowego i transgranicznego zaangażowania społecznego powinno być kluczowym celem przyświecającym administracji publicznej i organizacjom społecznym. Dlaczego więc jednolity rynek i wolność kapitału nie działają jeszcze na rzecz filantropii transgranicznej?
Jednolity rynek filantropii w UE – teoria i praktyka
Coraz więcej Europejczyków i darczyńców korporacyjnych wspiera międzynarodowe cele i organizacje non-profit z siedzibą za granicą. Według Transnational Giving Europe (TGE), poziom darowizn transgranicznych wzrósł w ostatnim roku ponad dwukrotnie – z 13,8 mln euro w 2019 r. do 28 mln euro w 2020 r. Połowę z tego przeznaczono na działania związane z COVID-19.
W teorii, zgodnie z Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości i jego zasadą niedyskryminacji, kraje Unii Europejskiej są zobowiązane do traktowania zagranicznych darczyńców z UE tak, jak traktowaliby swoich obywateli i krajowe przedsiębiorstwa w scenariuszu czysto krajowym. Oznacza to, że osoby i podmioty przekazujące darowizny zagraniczne w UE są uprawnione do takich samych ulg podatkowych, jakie otrzymaliby w swoim kraju pochodzenia. Warunkiem jest, aby zagraniczna organizacja z siedzibą w UE była porównywalna z krajową.
W praktyce jednak, darczyńcy mają trudności z uzyskiwaniem ulg podatkowych, do których są uprawnieni. Dzieje się tak, ponieważ różne państwa członkowskie mają różne podejścia do weryfikacji, czy zagraniczna organizacja z siedzibą w UE jest porównywalna z organizacją krajową. Nie istnieje żadne formalne ani jednolite podejście do zasad dotyczących porównywalności organizacji non-profit i opodatkowania. Mimo że szereg unijnych postępowań w sprawie uchybień pomogło „zachęcić” państwa członkowskie do przestrzegania Traktatu o funkcjonowaniu UE, problemy praktyczne lub prawne nadal istnieją.
Odblokowanie zachęt podatkowych
Złożoność biurokratyczna i niejasne przepisy utrudniają międzynarodowe zaangażowanie darczyńców indywidualnych, korporacyjnych i fundacji grantodawczych. W większości krajów UE nie istnieją żadne przepisy ani wytyczne proceduralne dla organów podatkowych, które mogłyby im pomóc ocenić, czy zagraniczna organizacja z siedzibą w UE jest porównywalna z organizacją krajową. Wg. Forum Darczyńców, również w Polsce brakuje informacji i utrwalonej praktyki urzędów. To wszystko sprawia, że ubieganie się o ulgi podatkowe za darowizny transgraniczne jest dość skomplikowane.
Pamiętajmy jednak, że darowizny w obrębie UE są uprawnione do ulg podatkowych. Jeśli zadajesz sobie następujące pytania: „Jak mogę przekazać darowiznę zagranicą i uzyskać ulgę podatkową?” „Gdzie znajdę potrzebne informacje?” „Jakie dokumenty muszę zgromadzić?” – sugerujemy najpierw skontaktować się z lokalnym organem podatkowym lub doradcą podatkowym. Możesz również zasięgnąć porady i wsparcia za pośrednictwem sieci TGE, która obejmuje obecnie 21 krajów, w tym Polskę. Organizacje EFC i Dafne przedstawiły wspólne propozycje przezwyciężenia barier dla filantropii transgranicznej, zawartych w szerszym Europejskim Manifeście Filantropii.
Filantropia korporacyjna
Filantropia korporacyjna rozwija się w całej Europie, ale szczególnie w Europie Środkowo-Wschodniej. Firmy zgłaszają coraz bardziej wyraźne oczekiwania, że decydenci zaczną zmniejszać bariery i tworzyć zachęty do stymulowania większego zaangażowania biznesu – w kraju i zagranicą.
Szerokie konsultacje z biznesem i organizacjami okołobiznesowymi, przeprowadzone w maju i czerwcu br. na terenie Polski przez Social Impact Alliance for Central & Eastern Europe, UN Global Compact Network Poland, Kantar i Dentons wyraźnie wykazały brak stabilności, jasności i transparentności przepisów prawno-podatkowych w obszarze społecznej aktywności biznesu. Firmy wskazywały między innymi potrzebę uregulowań prawnych w obszarze wolontariatu pracowniczego, rozszerzenia zwolnień z VAT na usługi pro-bono oraz umożliwienie zaliczania wydatków na działalność społeczną w koszty uzyskania przychodów.
Potrzebujemy zmian. Teraz
Mimo wysiłków Unii Europejskiej jednolity rynek i wolność kapitału nie sprawdzają się jeszcze w przypadku filantropii transgranicznej. Potrzebne są zmiany i rozwiązania zarówno na szczeblu krajowym, jak i unijnym. Problemy administracyjne nie powinny powstrzymywać darczyńców przed wspieraniem szczytnych celów, szczególnie w obliczu globalnych zagrożeń.
* * *
Hanna Surmatz z European Foundation Centre AISBL (EFC) w Brukseli od 2019 roku współkieruje inicjatywą rzeczniczą Philanthropy Advocacy, stworzoną przez EFC i Dafne. Członkini Grupy Doradców Podatkowych OECD (OECD Tax Business Advisory Group). Od 2017 roku jest przedstawicielem sektora filantropijnego w Financial Action Task Force (FATF), Private Sector Consultative Forum (PSCF). Przez dwie kadencje zasiadała w zarządzie Europejskiego Centrum Prawa Not for Profit (the European Center for Not for Profit Law (ECNL)). W tym roku dołączyła do GECES, grupy ekspertów Komisji Europejskiej ds. ekonomii społecznej. W latach 2001-2004 zajmowała się zagadnieniami prawa fundacyjnego oraz sprawami międzynarodowymi w Stowarzyszeniu Fundacji Niemieckich (Bundesverband Deutscher Stiftungen) w Berlinie. Studiowała prawo na Westfälische Wilhelms-University Münster w Niemczech oraz na Uniwersytecie w Poitiers we Francji. Przez kilka lat pracowała jako asystent naukowy na Uniwersytecie w Münster.
* * *
Więcej artykułów napisanych przez Annę Korzeniewską dla Forbes można znaleźć tutaj:
Polish: https://www.forbes.pl/autorzy/anna-korzeniewska
Angielski: https://ceeimpact.org/category/forbes/